Multiverso
“O universo non só ten historia, senón calquera historia posible”.
Stephen Hawkins
O uso e abuso da hipótese do multiverso na ficción xa nos ten un pouco saturados. Calquera trama complexa pode resolverse co truco argumental de recorrer a “universos paralelos” ou outras dimensións, viaxes no tempo e furados negros. Con mellor ou peor fortuna, con maior ou menor rigor científico. En calquera caso, resulta difícil dilucidar entre tanta maraña multivérsica cal é a base científica, se é que hai algunha da idea do multiverso, ou universos paralelos.
Que non é o multiverso?
1. Non son “outras dimensións”: a teoría de cordas postula que o noso universo, a nosa realidade, posúe 11 dimensións espaciais, e non tres, estando as restantes vixentes só a escala cuántica, en ordes de magnitude do inimaxinablemente pequeno. É unha idea extravagante, pero aí remata toda relación co multiverso, na súa estrañeza. A hipótese das dimensións adicionais serve para explicar sucesos do universo coñecido.
2. Non son (necesariamente) viaxes no tempo: pode estar relacionado, como veremos máis adiante, pero os diferentes universos existirían, na teoría, independentemente da nosa capacidade para viaxar no tempo na nosa propia liña temporal, ou entre un universo e outro.
3. Non son (necesariamente tampouco) realidades alternativas: pode existir un universo moi semellante ao noso, pero tamén outros nos que as constantes físicas sexan tales que non poida albergar vida de ningún tipo, e pode que nin sequera as formas da materia que coñecemos.
Que si é o multiverso?
É unha hipótese enunciada por Huge Everett en 1957, como un xeito de salvar algúns dos problemas que ofrece a mecánica cuántica, que como xa dixo Richard Feymann, se cres que a entendes é porque realmente non a entendes. Ante o problema da medida, exemplificado no arquifamoso gato de Schröedinger, Everett propón que a maneira na que o gato pode estar simultaneamente vivo e morto é adoptando cada unha das dúas configuracións nun universo diferente.
A hipótese do multiverso é iso, unha hipótese, que está a ser obxecto de debate na comunidade científica, a falta de máis datos que podan ir nunha ou noutra dirección. Postulouse que determinadas medicións das microondas que constitúen a radiación de fondo do universo poderían deberse a enerxía remanente doutros universos próximos, pero polo momento non se trata dun dato moi consistente. Ademais existen, non unha, senón múltiples ideas alternativas sobre como podería estruturarse este multiverso. Como burbullas nun baño de escuma, como membranas que conteñen as diferentes realidades, con leis físicas idénticas pero constantes que poden variar, ou incluso con leis físicas distintas, o cal resultaría en realidades inimaxinables máis que dende o punto de vista matemático.
En canto á posibilidade de viaxar entre universos, todo parece indicar que non vai ser posible. A idea da ciencia ficción de utilizar os furados negros ou os furados de verme como se fosen bocas de metro non só resultaría incómoda polo detalle da gravidade infinita, senón que en todo caso conduciríanos a outro punto do noso universo, non a unha realidade diferente no que todo é igual pero a II Guerra Mudial gañárona os nazis.