Navegación por
Etiqueta: inconsciente colectivo

Campos morfoxenéticos? (e 2)

Campos morfoxenéticos? (e 2)

A idea dunha memoria colectiva non é patrimonio do doutor Sheldrake. De feito, o que el postula parécese moito á idea de Jung dun incosnciente colectivo, que ao principio era moi semellante eo supereu freudiano (unha conciencia social e moral) e rematou derivando na idea dunha memoria de especie, un caudal común de coñecementos que os seres humanos compartimos polo feito de selo. Jung explicaba con isto cousas como a telequinese ou a telepatía, que serían reverberacións na memoria colectiva.

Supoño que si é certo que compartimos cousas polo feito de pertencer á mesma especie, pero eu opino que son mais ben xeitos de organización da información que información en si mesma. É como se todos tiveramos o mesmo disco duro, pero cada un pode metelle os programas que lle pete. Vai ter funcións distintas, pero o xeito de traballar é o mesmo. O que non comparto con Jung nin con Sheldrake é esa idea de certa transmisión xenética da información. Ou mellor: a idea non me parece nin boa nin mala en si mesma, pero hai que demostrala. Por moi disparatadamente xenial que semelle, hai demostrala para que sirva de algo.Como se explica entón (pregúntase Sheldrake, MD, ao que non podo deixar de imaxinar cunha capa con lúas e estrelas) o feito de que o cociente intelectual da especie humana aumente progresivamente nos tests? Ocórrenseme varias explicacións alternativas, como por exemplo o maior hábito de lectoescritura ou de pensamento abstracto que temos hoxe en día, ou que o CI sexa un instrumento defectuoso sesgado polo nivel cultural. Non son nin mellores nin peores explicacións, pero teñen a avantaxe de que se poden deseñar experimentos para descartalas ou confirmalas. Como probamos a existencia da alma, de deus ou da memoria colectiva? Se fora agnóstica, diría que son obxectos espirituais que caen fóra do alcance da ciencia. Como non o son, digo que son ideas que non admiten refutación, e polo tanto valen o mesmo que dicir que hai unha pequenos homiños verdes que me falan e que só eu podo ver.

Pensar que existen realidades mais aló da nosa capacidade de coñecemento é ter en moi pouca estima á nosa especie. Podemos dicir que hai cousas que non sabemos aínda, pero cando alguén sostén que tal ou cal idea non é demostrable (ou refutable) e nunca o será, porque pertence a outra orde de cousas, dá para desconfiar. Aí xa estamos entrando no cenagoso terreo da fe.

Campos morfoxenéticos? (e 1)

Campos morfoxenéticos? (e 1)

Hoxe asistína unha conferencia que en principio trataba sobre etoloxía, ratas que resolven labirintos, parruliños que pensan que es mamá e cousas desas, e na que o conferenciante rematou falando da estraña hipótese dos campos morfoxenéicos. Eu nunca escoitara falar de semellante cousa, nin do personaxe que semella ser Rupert Sheldrake, que ten nome de mago da tele ou algo así.

A cousa ven dicindo que calquera estrutura natural ten unha tendencia cara unha orde predeterminada, unha sorte de “memoria” innata. Atención, toda estrutura natural, incluídos seres inanimados como os cristais, as rochas ou incluso as galaxias. Os animais tamén terían esta tendencia, de xeito que cada individuo posuiría unha especie de memoria colectiva da especie.

Isto vai totalmente en contra da segunda lei da termodinámica, que di exactamente o contrario, que a desorde aumenta progresivamente en calquera sistema a menos que invirtamos enerxía en mantelo en orde (véxase o Experimento do Andel de Nela) pero explica algúns fenómenos estraños, como o feito de que as ratas resolvan hoxe labirintos mellor que hai trinta anos (sen estar sequera emparentadas entre si) ou que memoricemos mellor a orde das letras dun teclado que ningunha outra. De feito, esta teoría ten un disparatado corolario: a frecuencia coa que ocorre un feito fai que cada vez sexa mais probable que ocorra. Einstein debe estar revolvéndose na súa tumba.

Supoño que é obvio que non acredito en nada disto, pero si que me parece interesante sinalar que hai feitos moi difíciles de explicar e alguén (aínda que teña nome de prestidixitador) que trata de explicalos. As hipóteses están para ser falsadas, por estrañas que parezan a priori. Se hai que cargarse unha lei esencial ou un paradigma, a por el. Torres mais altas caeron.